Op 4 maart 2025 kwamen we op boerderij de Vosseburch in Langeraar met diverse kaas- en zuivelmakers en melkveehouders die interesse hebben in het produceren van boerderijzuivel, bijeen voor de excursie “Boerderijzuivel als Verdienmodel”. De excursie werd georganiseerd als onderdeel van het project Onder de Streep 2025, als vervolg op Onder de Streep 2023. We waren te gast bij Eva Rademakers, die haar kaasmakerij van een kleine oplage voor de boerderijwinkel opschaalde om te gaan leveren aan een supermarkt en meerdere kaasautomaten.
Veel variatie in de prijsbepaling
Onze collega Myrthe opende de bijeenkomst met een presentatie over een marktonderzoek naar de prijzen van Goudse kaas. In dit onderzoek werd onderscheid gemaakt tussen Goudse kaas, Goudse boerenkaas (gemaakt op de boerderij van rauwe melk) en biologische Goudse kaas (zowel fabrieks- als boerenkaas). Het marktonderzoek liet zien dat er opvallend veel spreiding is in de prijzen van deze soorten kaas, meer dan de groep had verwacht. De meeste aanwezige boerderijzuivelaars bepalen hun prijs op basis van historische prijzen, de prijs die de groothandel betaalt of prijzen die supermarkten, speciaalzaken of andere boerderijwinkels vragen. Sommigen bepalen hun prijs op basis van kostprijsberekeningen, waarbij de melkprijs een cruciale rol speelt. Daarnaast deelden de deelnemers hun uitdagingen om prijsverhogingen door te voeren, omdat dit vaak als ongemakkelijk wordt ervaren. De balans tussen betaalbaarheid voor klanten en het compenseren van stijgende kosten blijft een belangrijk thema.
Klanten aantrekken én behouden
Naast de prijs kwam ook het belang van klantbinding aan bod. Wanneer de relatie met de klant sterk is, wordt de prijs minder doorslaggevend. Gerard Schlingmann van Zuivelcoöperatie ZUCO, een zuivelcoöperatie voor boerderijzuivelaars, lichtte dit verder toe. Hij benadrukte het belang van merkopbouw voor boerderijzuivelaars: een sterk merk vergroot niet alleen de herkenbaarheid van het product, maar biedt ook een onderscheidende positie in de markt.
Melkveehouders die hun melk zelf verwerken doen dit met passie en vakmanschap. Maar in een tijd waarin consumenten steeds meer waarde hechten aan authenticiteit, duurzaamheid en ambacht, is een goed doordachte merkstrategie essentieel. Een sterk merk helpt om het verhaal achter een product over te brengen en een herkenbare positie in de markt in te nemen. Een merkstrategie begint bij de ondernemer zelf: wat is je doel, waar sta je voor, en wat wil je bereiken? Het is belangrijk dat je een consumenten een voordeel biedt, zoals smaak, prijs of beleving. Melkveehouden en kaasmaken zijn vakmanschappen, niet per definitie zijn boerderijzuivelaars ook bedreven in marketing en sales.
Opschalen en constante kwaliteit
Natuurlijk kwam ook Eva aan het woord om haar ervaring met boerderijzuivel te delen. Ze begon klein en verkocht haar kaas aanvankelijk alleen vanuit de eigen boerderijwinkel. Na een periode van aanpassingen en groei begon de verkoop goed te lopen. Tegenwoordig levert ze via de Groene Hart Coöperatie aan een supermarkt, haar eigen winkel en meerdere kaasautomaten. Recent heeft ze geïnvesteerd in een nieuwe kaasmakerij, compleet met een kaasopslag in de kelder, wat de productie verder verbeterde. De constante kwaliteit van haar product is mogelijk door goede apparatuur en een geoptimaliseerd proces. De koeien worden gemolken met een melkrobot, waarbij door de dubbele spenenreiniging en een aparte melktank speciaal voor de kaasproductie bijdragen aan een optimale melkkwaliteit.
De excursie op de Vosseburg bood een waardevol kijkje in de dagelijkse praktijk van boerderijzuivel, van het bepalen van de juiste prijs tot het bouwen van een sterk merk. Het was een inspirerende dag voor de deelnemers die hun boerderijzuiveltak willen laten groeien en versterken.
Wil je meer weten over boerderijzuivel als verdienmodel? Stuur een mailtje naar myrthe@natuurverdubbelaars.nl.
